اندروید 10: تاریخ انتشار, ویژگی های جدید و همه چیزهایی که باید بدانید

اگر صاحب یکی از موبایل‌های هوشمند آیفون نیستید، احتمالاً تمایل دارید که با نسخه بعدی اندروید 9 پای، یا همان اندروید 10 (که قبلاً اندروید Q نام داشت) آشنا شوید: گوگل اخیراً اعلام کرد که نام‌گذاری نسخه‌های مختلف سیستم عامل خود براساس دسرهای معروف را کنار گذاشته و دهمین نسخه از اندروید، خیلی ساده اندروید 10 نام دارد. این سیستم عامل هنوز به صورت تمام و کمال عرضه نشده و به دست عموم مصرف‌کنندگان نرسیده، اما نسخه بتای آن در دسترس توسعه‌دهندگان قرار گرفته و دارندگان برخی موبایل‌های خاص هم قادر به دریافت آن هستند.

در این مقاله توضیح خواهیم داد که چطور می‌توانید برای مشارکت در برنامه بتای اندروید 10 ثبت نام کنید و همینطور هرچیزی که لازم است درباره‌اش بدانید (اعم از تاریخ عرضه، قابلیت‌های جدیدی که به سیستم عامل می‌آیند و دیوایس‌هایی که با آن سازگاری دارند) را برایتان شرح خواهیم داد. قرار است سال بزرگی برای اندروید و برای دیوایس‌ هوشمند اندرویدی شما باشد.

گوگل هنوز به صورت دقیق اعلام نکرده که چه زمانی اندروید 10 به صورت گسترده در دسترس مصرف‌کنندگان سراسر جهان قرار می‌گیرد، اما گفته که باید در سه ماهه سوم سال 2019 میلادی منتظر باشیم که این یعنی یا ماه آگوست و یا ماه سپتامبر. تنها چیزی که اکنون در اختیار داریم، نسخه‌های بتای اندروید 10 هستند.

اندروید 9 پای بعد از اینکه از برنامه بتای مخصوص خود بیرون آمد، در روز ششم ماه آگوست 2018 عرضه رسمی شد؛ بنابراین در همین بازه زمانی نیز باید منتظر اندروید 10 باشیم؛ اما در نهایت همه‌چیز بستگی به این دارد که مهندسین گوگل تا چه زمان قادر به نهایی کردن کارهای خود باشند. اخیراً جزییات بیشتری درباره برنامه کاری آن‌ها در کنفرانس توسعه‌دهندگان Google I/O 2019 دریافت کردیم که در پایین به آن‌ها می‌پردازیم.

بعد هم نوبت به این پرسش می‌رسد که دیوایس هوشمند شما دقیقاً چه زمانی قادر به دریافت سیستم عامل اندروید 10 خواهد بود. موبایل‌های سری پیکسل گوگل نخستین دستگاه‌های دریافت‌کننده به‌روزرسانی هستند که به شکلی فوری آپدیت می‌شوند، اما بقیه افراد احتمالاً باید اندکی صبوری به خرج دهند. برای اطلاع دقیق از تاریخ دریافت به‌روزرسانی، حواستان به اعلامیه‌های تولیدکننده موبایل‌ هوشمندتان باشد؛ چون شرکت‌هایی مانند سامسونگ و هواوی و سونی معمولاً ترجیح می‌دهند تغییراتی خاص را در اندروید خالص ایجاد کرده و سپس آن ورژن متفاوت را برای موبایل‌های خود عرضه کنند.

برنامه بتا و موبایل‌های اندروید 10

آیا از همین حالا به تست اندروید 10 علاقه‌مند هستید؟ در حال حاضر هرکسی که موبایل پیکسل داشته باشد به برنامه بتا دسترسی دارد. کافیست صرفاً به وب سایت برنامه بتای اندروید رفته، با اکانت گوگل خودتان ثبت کرده و دستگاه هوشمندتان را انتخاب کنید تا سیستم عامل جدید مستقیماً به موبایل فرستاده شود.

اما در Google I/O 2019 اعلام شد که 15 موبایل هوشمند دیگر هم به جز دیوایس‌های پیکسل قادر به مشارکت در این برنامه بتا هستند: ایسوس ذن‌فون 5Z، اسنشال فون، هواوی میت 20 پرو، ال جی جی 8 تین‌کیو، نوکیا 8.1، وان پلاس 6T، اوپو رنو، ریل‌می 3 پرو، سونی اکپسریا اکس زد 3، تکنو اسپارک 3 پرو، ویوو X27، ویوو NEX S، ویوو NEX A، شیائومی می 9 و شیائومی می میکس 3 مدل 5G.

بعد از ثبت نام با هر یک از این موبایل‌ها، نسخه‌های بعدی بتا را هم دریافت خواهید کرد و در نهایت ورژن نهایی و با ثبات، به شکل خودکار روی موبایل‌تان ظاهر می‌شود. درست مثل هر برنامه بتای دیگری، این فرصتی عالیست تا قابلیت‌های جدید و هیجان‌انگیز را زودتر از باقی کاربران تست کنید. اما باز هم مثل هر برنامه بتای دیگری، باید منتظر انبوهی از باگ‌ها و کرش‌های غیرمنتظره باشید و این روند تا عرضه ورژن نهایی اندروید 10 ادامه خواهد یافت. به صورت کل، مگ‌زون نصب نسخه بتا را روی موبایلی که به صورت روزانه و مداوم از آن استفاده می‌کنید را پیشنهاد نمی‌کند.

شرکت‌های مختلف تولیدکننده موبایل اکثراً در تایید پشتیبانی موبایل‌هایشان از اندروید جدید عجله کرده‌اند: نوکیا تایید کرده که اکثر موبایل‌هایش که اخیراً عرضه شده‌اند با اندروید 10 گوگل سازگاری دارند و هواوی هم (علی‌رغم مشکلات تجاری به وجود آمده میان چین و آمریکا) لیستی از موبایل‌های سازگار خود با اندروید 10 منتشر کرده است.

با تمام این تفاسیر، اندروید 10 قرار است چه قابلیت‌های جدید و تحسین برانگیزی با خود به ارمغان آورد؟ این لیست به طور یقین نهایی نیست و به احتمال بسیار فراوان، گوگل گزینه‌ها و قابلیت‌های بیشتری را تا پیش از عرضه اندروید 10 به سیستم عامل خود اضافه خواهد کرد؛ اما آنچه در پایین می‌خوانیم، چیزهاییست که تا این لحظه رسماً تایید شده است.

اندروید 10 به صورت پیش‌فرض از دیوایس‌های تاشو مانند سامسونگ گلکسی فولد و هواوی میت ایکس پشتیبانی خواهد کرد و به این ترتیب، اپلیکیشن‌ها می‌توانند به سرعت میان ابعاد مختلف نمایشگر سوییچ کرده و شکلی بزرگ‌تر یا کوچک‌تر از آنچه معمولاً می‌بینیم به خود بگیرند.

علاوه بر این، کنترل بیشتری روی دسترسی‌ اپلیکیشن‌ها به لوکیشن دستگاه‌تان خواهید داشت درست مانند کاری که اپل با سیستم عامل iOS کرده، اندروید 10 به شما اجازه می‌دهد که از میان سه سطح دسترسی همیشگی، هیچوقت و یا تنها زمانی که اپلیکیشن اجرا شده است یکی را انتخاب کنید. در کنار این‌ها، اپلیکیشن‌ها از منظر کارهایی که می‌توانند در زمان عدم حضور روی نمایشگر انجام دهند هم محدود شده‌اند، بنابراین نمی‌توانند تمرکز را از روی اپلیکیشنی دیگر بدزدند.

یک قابلیت باحال دیگر که توجه ما را به خود جلب کرده، توانایی به اشتراک گذاری جزییات شبکه وای‌فای از طریق یک کد QR است: به جای اینکه محبور باشید لیستی بلند بالا از حروف و نمرات را از پشت روتر بخوانید، دوست شما می‌تواند صرفاً یک کد QR که روی موبایل‌تان تولید شده را اسکن کند.

یک قابلیت خوب دیگر که برای مدت‌های طولانی مورد تقاضای کاربران بوده و قطعا راهش را به اندروید 10 باز می‌کند، حالت تاریک است که رسماً Dark Theme نام گرفته: این حالت باعث می‌شود چشمان شما بیشتر استراحت کنند و از طرف دیگر، در مصرف باتری هم صرفه‌جویی می‌کند. به محض فعال‌سازی این حالت، تمام اپلیکیشن‌های موبایل شما تغییر کرده و شکلی یکپارچه پیدا می‌کنند.

در نسخه‌های بتای اندروید 10، گوگل به آزمون و خطا با ژست‌های حرکتی هم ادامه داده. در حال حاضر که این مقاله نوشته می‌شود، دکمه بازگشت ظاهراً جایش را به سوایپی از هر طرف از نمایشگر داده است، اما باید منتظر ماند و دید که آیا این تغییر راهش را به نسخه نهایی سیستم عامل گوگل هم باز خواهد کرد یا خیر.

به یاد داشته باشید که گوگل همواره قابلیت‌های جدیدی به اپلیکیشن‌ها و تکنولوژی‌های پنهان سیستم عامل خود اضافه می‌کند؛ بنابراین هر چیز جدیدی که به اندروید آمده لزوماً راهش را به اندروید 10 باز نخواهد کرد. گوگل ضمناً می‌گوید که موتورهای هوش مصنوعی جدیدش بدون نیاز به پینگ با سرورهای ابری، عملکردی سریع‌تر دارند که در نهایت باعث می‌شود تجربه کار با دستیار صوتی گوگل اسیستنت بسیار روان‌تر از قبل باشد.

حالا که صحبت از گوگل اسیستنت شد باید اضافه کنیم که دستیار گوگل حالا به شکلی بهتر با گوگل مپس ادغام شده است؛ در آینده نزدیک قادر به استفاده از اسیستنت برای پاسخ دادن به تماس‌ها و پخش موسیقی، در زمانی خواهید بود که مپس در حالت مسیریابی به سر می‌برد و این یعنی بهانه‌های کمتری برای برداشتن چشم‌تان از مسیر جاده و پرت شدن حواس خواهید داشت.

لایو کپشن هم قابلیت دیگری است که گوگل به عنوان بخشی از اندروید 10 معرفی‌اش کرده و توانستیم شاهد دمویی از آن در جریان کنفرانس توسعه‌دهندگان Google I/O 2019 باشیم. این قابلیت قادر به استفاده از هو مصنوعی است تا ویدیوهای به دست آمده از هر منبعی یا هر اپلیکیشنی را به درستی کپشن کند؛ آن هم به صورت کاملاً بلادرنگ. این قابلیت برای افرادی که مشکل شنوایی دارند یا برای زمان‌هایی که در یک فضای بسیار ساکت مانند کتابخانه به سر می‌برید کاربردی ظاهر خواهد شد.

همین‌طور که درباره قابلیت‎های هوش مصنوعی صحبت می‌کنیم، باید این را هم اضافه کنیم که Smart Reply حالا پا را فراتر از جیمیل و اندروید مسیجز گذاشته و با هر اپلیکیشن پیام‌رسانی که روی اندروید 10 اجرا شود سازگاری خواهد داشت. Smart Reply همچنین پیشنهاداتی درباره اپلیکیشن‌هایی که ممکن است بخواهید باز کنید به شما خواهد داد (مثلا اگر یک آدرس برایتان فرستاده شود، پیشنهاد می‌کند که گوگل مپس را باز کنید).

قابلیت جدید دیگر اندروید 10 (که البته به اندروید 9 پای هم خواهد آمد) حالت فوکوس است، ورژنی متفاوت از حالت Do Not Disturb: این وضعیت به شما اجازه می‌دهد زمانی که روی کار خاصی متمرکز هستید، اپلیکیشن‌های خاصی را بلاک کنید و به اپلیکیشن‌های دیگری اجازه فعالیت دهید.

سایر حوزه‌‌ها، مانند امنیت و حریم شخصی هم با تغییرات کمابیش روبرو خواهند شد و برخی گزینه‌هایشان دچار تغییر می‌شود. کنترل والدین که از پیش هم در اندروید وجود داشت با اندروید 10 دچار بهبود و گسترش خواهد شد و حالا قادر به تعیین مدت زمان مشخص کارکرد برای اپلیکیشن‌هایی خاص خواهید بود؛ و همینطور می‌توانید در صورت دلخواه، مدت زمانی مشخص را به به عنوان پاداشی برای کودکان‌تان به آن اضافه کنید.

منوی Share هم دچار تغییراتی اساس خواهد شد و مدت زمان بارگذاری گزینه‌های داخل این منو (مانند اپلیکیشن‌های دیگر و کانتکت‌هایی که می‌خواهید به آن‌ها متصل شوید) به مراتب سریع‌تر به نمایش در می‌آیند و ضمناً می‌توانید پیش نمایشی از آنچه قرار است به اشتراک بگذارید هم مشاهده کنید.

از منظر نوتیفیکیشن‌ها، چند تغییر به وجود خواهد آمد. سیستم عامل اندروید 10 گوگل به شما اجازه می‌دهد انگشت‌تان را برای چند ثانیه روی یک نوتیفیکیشن نگه دارید تا نوتیفیکیشن‌های آتی آن اپلیکیشن را بلاک یا وارد حالت سایلنت کنید (که در این صورت همچنان نمایش داده می‌شوند اما صدایی ندارند و باعث ویبره موبایل هوشمند نمی‌شوند).

به نظر می‌رسد گوگل سخت مشغول افزودن حالتی شبیه به دسکتاب (مانند کاری که سامسونگ با پلتفرم دکس انجام داد) بوده و بنابراین می‌توانید یک مانیتور اکسترنال را به دیوایس مبتنی بر اندروید 10 خود متصل کنید تا کارکردی شبیه به کامپیوترهای شخصی بیابد. اما باید اضافه کنیم که این قابلیت هنوز نهایی نشده و جای کار دارد.

تا یادمان نرفته باید این را هم اضافه کنیم که اندروید 10 شامل گزینه‌هایی ساده برای انتخاب تم هم خواهد بود، بنابراین اگر گزینه توسعه‌دهنده را روی موبایل‌تان فعال کنید (که از طریق 7 بار ضربه زدن روی شماره بیلد سیستم عامل در بخش About Phone در تنظیمات امکان‌پذیر است)، قادر به دسترسی به آن‌ها خواهید بود. در حال حاضر امکان تغییر تم رنگی، فونت و شکل آیکن‌ها میسر شده است.

اندروید 10 حالا به صورت بومی قابلیتی برای ضبط آنچه روی تصویر اتفاق می‌افتد نیز دارد که البته در فرمی بسیار ابتدایی به سر می‌برد. این قابلیت هم نیازمند فعال‌سازی حالت توسعه‌دهنده در تنظیمات است و این یعنی هنوز برای استفاده به صورت عموم آماده نیست.

اگر جزو افرادی هستید که حالت «همیشه روشن» را روی موبایل پیکسل خود فعال کرده‌اید، با دریافت اندروید 10 متوجه خواهید شد که این سیستم عامل آنچه در هر لحظه در حال پخش است را به نمایش درخواهد آورد؛ حالا این محتوا چه موزیکی در اسپاتیفای باشد و چه پادکستی که در یک وب‌سایت گوش می‌کنید. این یکی از چندین بهبود بصری‌ای است که گوگل در اندروید جدید معرفی کرده است.

و به همه این‌ها، انبوهی از به‌روزرسانی‌های کوچک و بهبودهای پشت صحنه را اضافه کنید چیزهایی نظیر قابلیت آندو کردن تغییرات به وجود آمده در صفحه هوم تا بهینه‌سازی کدها تا متوجه شوید که اندروید 10 قرار است گزینه‌های بسیاری زیادی در اختیارتان قرار دهد.