هرآنچه باید راجع به تکنولوژی‌های نمایشگرهای مختلف در موبایل‌های هوشمند بدانید

تکنولوژی‌های نمایشگر در موبایل‌های هوشمند با نام‌گذاری‌های عجیب و غریبی از راه می‌رسند که اگر با دنیای آن‌ها آشنا نباشید می‌توانند حسابی گیج‌کننده ظاهر شوند. اما اگر می‌خواهید از تمام تکنولوژی‌ها و نام‌گذاری‌ها در دنیای نمایشگر موبایل‌های هوشمند سر در بیاورید، این مقاله هوایتان را دارد. در ادامه به انواع نمایشگرهای موبایل‌، تفاوت‌های میان آن‌ها و همینطور تکنولوژی‌های دیگری که هر از چندگاهی نام‌شان به گوش می‌رسد می‌پردازیم.

انواع پنل‌های نمایشگر

در سال‌های اخیر، نمایشگرهای موجود در موبایل‌های هوشمند با نام‌های مخففی بیشتر از همیشه از راه رسیده‌اند و هرکدام به معنای یک تکنولوژی خاص هستند. از جمله این تکنولوژی‌ها می‌تواند به AMOLED و LCD و LED و IPS و TFT و PLS و اشاره کرد و این لیست همینطور ادامه می‌یابد.

گویی که تفاوت میان این تکنولوژی‌ها کافی نیست، تولیدکنندگان پنل‌های نمایشگر و موبایل‌های هوشمند نیز به سراغ نام‌گذاری‌های مخصوص به خود رفته‌اند و به این ترتیب گاهی با نام‌هایی مانند «سوپر رتینا XDR» یا «داینامیک امولد» آشنا می‌شویم که شرایط را از قبل هم گیج‌کننده‌تر می‌کنند. بنابراین بیایید به هرکدام از این عبارات نگاهی انداخته و آن‌ها را رمزگشایی کنیم.

در موبایل‌های هوشمند امروزی می‌توان گستره وسیعی از پنل‌های نمایشگر را یافت: ال‌سی‌دی، ال‌ای‌دی، امولد، سوپر امولد، TFT و IPS نام‌هایی هستند که بیشتر از هر چیز دیگر به گوش می‌رسند و گاهی هم شاهد استفاده از تکنولوژی‌های کمتر محبوب مانند TFT-LCD هستیم. یکی از پنل‌هایی هم که اکنون به صورت رایج در موبایل‌های میان‌رده یافت می‌شود IPS-LCD است. تمام این‌ها چه معنایی دارند؟

اگر بخواهیم خلاصه بگوییم، در مجموع دو تکنولوژی نمایشگر در دسترس تولیدکنندگان موبایل‌های هوشمند قرار گرفته است: ال‌سی‌دی و ال‌ای‌دی. هرکدام از این تکنولوژی‌ها متغیرها و نسل‌های خودشان را دارند و بنابراین گاهی یک پسوند یا پیشوند به نام‌شان اضافه می‌شود. درست مانند دنیای تلویزیون‌ها که برای مثال هم شاهد تکنولوژی LED در آن هستیم و هم تکنولوژی QLED و هم miniLED و جالب اینکه همگی متغیرهایی از تکنولوژی LCD به حساب می‌آیند.

نمایشگر LCD چیست؟

LCD مخفف Liquid Crystal Display است و نام‌گذاری‌اش به آرایه‌ای از کریستال‌های مایع اشاره دارد که با یک بک‌لایت روشن می‌شوند. به دلیل فراوانی این کریستال‌ها و همینطور هزینه‌های کمی که روی دست تولیدکنندگان می‌گذارند، LCD همواره گزینه‌ای محبوب برای موبایل‌های هوشمند و دیگر دیوایس‌های مشابه بوده است.

ال‌سی‌دی‌ها معمولا زیر نور مستقیم خورشید عملکردی خوب از خود به نمایش می‌گذارند، چرا که تمام نمایشگر با یک لایه بک‌لایت پشتی روشن شده است. اما در عین حال شاهد رنگ‌هایی با دقت کمتر نسبت به نمایشگرهایی هستیم که نیازی به بک‌لایت جداگانه ندارند.

درون موبایل‌های هوشمند، پنل‌های LCD در قالب نمایشگر‌های TFT و IPS از راه می‌رسند. TFT مخفف Thin Film Transistor است، ورژنی پیشرفته از LCD که از یک ماتریکس فعال استفاده می‌کند (درست مانند نمایشگرهای امولد). ماتریکس فعال به این معناست که هر پیکسل تصویر به صورت جداگانه به یک ترانزیستور و خازن متصل شده است.

اصلی‌ترین دلیل جذابیت TFT هزینه‌های کمی است که در روند تولید روی دست تولیدکنندگان می‌گذارد و از سوی دیگر، کنتراست بالاتری هم نسبت به LCDهای سنتی دارد. از معایب TFT LCDها هم می‌توان به مصرف بالاتر انرژی نسبت به دیگر LCDها، زوایای دید نه‌چندان تحسین‌برانگیز و بازتولید رنگی نه‌چندان خوب اشاره کرد. به همین دلایل و همینطور به خاطر کاهش هزینه‌های گزینه‌های جایگزین، TFT ها دیگر به ندرت در موبایل‌های هوشمند مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 ___________________________________________________________________________________________

نمایشگرهای IPS

تکنولوژی IPS (مخفف In-Plane Switching) مشکلی که در نسل نخست نمایشگرهای LCD و با استفاده از تکنیک TN (مخفف Twisted Nematic) به وجود آمده بود را برطرف کرد: این مشکل که وقتی از طرفین به نمایشگر نگاه می‌کردید، نوعی اعوجاج در رنگ‌ها به وجود می‌آمد و برای مدت زمانی بسیار طولانی دامن‌گیر نمایشگر موجود در اسمارت‌فون‌ها و تبلت‌های ارزان قیمت‌تر بازار بود.

در پنل‌های IPS کریستال‌های مایع هم‌راستا با نمایشگر قرار گرفته‌اند و بنابراین زوایای بیشتری برای چشم دوختن به تصویر وجود دارد، بدون اینکه رنگ‌ها دچار اعوجاج شوند. یکی دیگر از مشخصه‌های نمایشگرهای IPS نسبت به دیگر تکنولوژی‌های LCD،‌ بازتولید بسیار بهتر رنگ است و به همین خاطر بوده که از وقتی یادمان می‌آید، از این پنل‌ها در مانیتورهایی استفاده شده که به درد کارهای گرافیکی و ادیت می‌خورند.

 ___________________________________________________________________________________________

نمایشگرهای PLS LCD

استاندارد PLS (مخفف Plane to Line Switching) از نام‌گذاری بسیار مشابه به IPS برخوردار شده و بنابراین این سوال پیش می‌آید که آیا با تکنولوژی‌ای روبه‌رو هستیم که ذاتا به IPS شبیه است؟ این تکنولوژی توسط شرکت سامسونگ دیسپلی توسعه یافت و درست مانند نمایشگرهای IPS از بازتولید خوب رنگ و زوایای دید گسترده برخوردار است، اما کنتراست پایین‌تری نسبت به نمایشگرهای OLED یا LCD/VA دارد.

بنابر توضیحات ارائه شده از سوی سامسونگ دیسپلی‌، پنل‌های PLS هزینه تولید کمتری دارند، به نرخ روشنایی بالاتر دست می‌یابند و حتی در قیاس با پنل‌های IPS شرکت رقیب، یعنی ال‌جی، زوایای دید بهتری پیش روی مخاطب می‌گذارند. در نهایت اینکه از پنل IPS در موبایل‌های هوشمند استفاده شود یا PLS، بستگی به این دارد که سازنده موبایل به سراغ کدام برند تامین‌کننده قطعات نمایشگر می‌رود.

 ___________________________________________________________________________________________

LED چه فرقی با LCD دارد؟

وقتی نخستین تلویزیون‌های «LED» از راه رسیدند، این اصلی‌ترین سوالی بود که برای مشتریان ایجاد شد. پاسخ کوتاه به این سوال آن است که LED اساسا همان LCD است. در نمایشگرهای LED همچنان از همان کریستال مایع استفاده می‌شود و فرق در اینست که از لامپ‌های LED برای تامین نور بک‌لایت بهره می‌گیریم.

LEDها یک مزیت بزرگ دارند و آن، مصرف انرژی اندک است. به همین خاطر است که عبارت LED در دنیای تلویزیون‌ها بیشتر مورد توجه و مانور تبلیغاتی قرار گرفته و در دنیای موبایل‌های هوشمند که نمایشگری کوچک‌تر دارند زیاد نام نمایشگر LED به گوشمان نمی‌خورد. از طرف دیگر، عملیات بک‌لایت در نمایشگرهای LCD یا LED باعث می‌شود که دستیابی به سطوحی یکسان از کنتراست نسبت به نمایشگرهای OLED دشوار شود. زیرا در نمایشگرهای OLED کنترل نور به هرکدام از پیکسل‌ها سپرده شده و این‌طور نیست که نور پشتی با لایه‌ای جداگانه تامین شود.

 ___________________________________________________________________________________________

نمایشگرهای AMOLED

AMOLED مخفف Active Matrix Organic Light Emitting Diode است. اگرچه این نام‌گذاری ممکن است بسیار پیچیده جلوه کند، اما در حقیقت با تکنولوژی آنقدرها پیچیده‌ای روبه‌رو نیستیم. پیش از این از ماتریک فعال در تکنولوژی TFT LCD استفاده شده و OLED هم نام یک تکنولوژی Thin Film متفاوت است.

OLED یک ماده ارگانیک است که همانطور که از نامش برمی‌آید، زمانی نور از خود ساطع می‌کند که جریان انرژی از درونش عبور کند. برخلاف پنل‌های LCD که از بک‌لایت بهره می‌برند، نمایشگرهای OLED به صورت مداوم «خاموش» باقی می‌مانند و تنها زمانی روشن می‌شوند که الکتریسیته به هر پیکسل برسد.

این یعنی نمایشگرهای OLED رنگ‌های مشکی عمیق‌تر دارند و هنگام نمایش تصاویر سیاه و تیره، انرژی کمتری مصرف می‌کنند. به خاطر اینکه پیکسل‌های مشکی در نمایشگرهای OLED اساسا «خاموش» هستند، نرخ کنتراست به مراتب بالاتر از نمایشگرهای LCD خواهد بود. نمایشگرهای امولد ضمنا از نرخ به‌روزرسانی بسیار سریع بهره می‌برند، اما نقطه ضعف‌شان اینست که به اندازه LCDهای مجهز به بک‌لایت در مقابل نور مستقیم خورشید خوب عمل نمی‌کنند. سوختگی پیکسل و استهلاک دیودها (به خاطر ارگانیک بودن‌شان) هم از دیگر نقاط ضعفی هستند که باید به آن‌ها توجه نشان داد.

در بخش مثبت ماجرا، نمایشگرهای AMOLED می‌توانند به شکلی باریک‌تر از LCDها ساخته شوند (زیرا نیازی به لایه بک‌لایت پشتی ندارند) و ضمنا می‌توان از آن‌ها در تولید پنل‌های انعطاف‌پذیر نیز استفاده کرد.

 ___________________________________________________________________________________________

تفاوت میان OLED و AMOLED و Super AMOLED چیست؟

OLED مخفف Organic Light Emitting Diode است. یک نمایشگر OLED از صفحات باریکی از جنس مواد برق‌درخش تشکیل شده و اصلی‌ترین مزیتش اینست که نور مخصوص به خود را تولید می‌کند. بنابراین نیازی به بک‌لایت مجزا نیست و میزان مصرف انرژی هم کاهش می‌یابد. نمایشگرهای OLED زمانی که درون اسمارت‌فون‌ها یا تلویزیون‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند معمولا تحت عنوان نمایشگر AMOLED معرفی می‌شوند.

همانطور که پیشتر گفتیم، بخش AM در نام AMOLED مخفف ماتریکس فعال است که با ماتریکس منفعل در P-OLED فرق دارد. البته باید اشاره کرد که P-OLED به شکلی بسیار نادر درون موبایل‌های هوشمند یافت می‌شود.

سوپر امولد نامی است که سامسونگ برای آن دسته از نمایشگرهای پیشرفته خود انتخاب کرده سر از گران‌قیمت‌ترین و پریمیوم‌ترین دیوایس‌های هوشمند در می‌آورند. درست مانند IPS LCDها، سوپر امولد به بهبود تکنولوژی AMOLED پرداخته و یک لایه حساس به لمس را درون خود نمایشگر تعبیه کرده. بنابراین خبری از لایه‌ای اضافه روی پنل اصلی نیست و قطر افزایش نمی‌یابد.

در نتیجه، نمایشگرهای سوپر امولد بهتر از نمایشگرهای امولد قادر به نمایش تصویر زیر نور خورشید هستند و در عین حال انرژی کمتری هم مصرف می‌کنند. همانطور که از نام تکنولوژی پیداست، سوپر امولد خیلی ساده ورژنی بهتر از تکنولوژی امولد است. و این‌طور نبوده که سامسونگ صرفا روی این نام مانور تبلیغاتی بدهد: در تمام نقدها شنیده و خوانده‌ایم که نمایشگرهای سوپر امولد سامسونگ با اختلاف بهتر از تکنولوژی‌های قبلی ظاهر می‌شوند.

آخرین ورژن از این تکنولوژی هم Dynamic AMOLED نام‌گذاری شده است. سامسونگ با جزییات کامل به توصیف معنای این نام‌گذاری نپرداخته است، اما به این اشاره کرده که پنل‌های جدیدش همراه با مشخصاتی نظیر پشتیبانی از HDR0 Plus از راه می‌رسند و رنج کنتراست و رنگی بسیار بالاتر دارند. به همین ترتیب، میزان نور آبی هم در داینامیک امولد کاهش یافته تا در طولانی‌مدت، چشمان‌تان احساس راحتی بیشتری داشته باشند.

با فلسفه‌ای مشابه، شرکت وان‌پلاس به سراغ عبارت «Fluid AMOLED» رفته که آن را در پیشرفته‌ترین موبایل‌های کمپانی تایوانی می‌یابیم. این نام‌گذاری خیلی ساده به نرخ بالاتر به‌روزرسانی در موبایل‌های وان‌پلاس اشاره دارد و انیمیشن‌های روی صفحه به شکلی روان‌تر (یا Fluid) به تصویر کشیده می‌شوند.

 ___________________________________________________________________________________________

نمایشگرهای تاشو و رول‌شونده

یکی دیگر از مزایای نمایشگرهای OLED این است: با کنار گذاشتن لایه بک‌لایت که مسئولیت تامین نور را برعهده دارد، نه تنها به قطعه‌ای باریک‌تر، بلکه به قطعه‌ای انعطاف‌پذیرتر دست پیدا می‌کنیم. این قابلیت به همین زودی در برخی اسمارت‌فون‌های مجهز به نمایشگرهای تاشو دیده شده و برخی کمپانی‌ها نیز به تولید موبایل‌هایی مفهومی با نمایشگر رول‌شونده پرداخته‌اند.

این تکنولوژی برای نخستین بار از موبایل نه‌چندان نام‌آشنای Royole FlexPai سر در آورد که پنل OLED آن را شرکت چینی BOE تامین کرده بود و بعد هم نوبت به موبایل‌های Huawei Mate X و Motorola Razr 2019 رسید که آن‌ها نیز در همکاری با BOE توسعه یافتند. در نهایت نیز شاهد خانواده‌های گلکسی فلیپ و گلکسی فولد سامسونگ بودیم که قطعات خود را از کمپانی خواهر، یعنی سامسونگ دیسپلی خریداری می‌کنند.

 ___________________________________________________________________________________________

رتینا و سوپر رتینا XDR چه هستند؟

رتینا در کنفرانس سال ۲۰۱۰ میلادی که به رونمایی از آیفون ۴ منجر شد در مرکز توجه‌ها بود. این کمپانی نام «رتینا دیسپلی» را برای LCD موجود در اسمارت‌فون‌های خود انتخاب کرد که در واقع به رزولوشن بالای مورد استفاده در نمایشگر ۳.۵ اینچی دستگاه (معادل ۹۶۰ در ۶۴۰ پیکسل که رقمی حیرت‌انگیز برای آن زمان بود) اشاره داشت.

تیم تبلیغات اپل این نام را برای نمایشگرهایی انتخاب کرد که به گفته خود کمپانی‌، چشم انسان قادر به تمیز دادن پیکسل‌های موجود در آن‌ها، از فاصله‌ای نرمال، نخواهد بود. در زمینه موبایل‌های آیفون، این عبارت به نمایشگرهایی اختصاص یافت که تراکم پیکسلی بالاتر از ۳۰۰ نقطه بر اینچ (یا dpi) داشتند.

از آن زمان به بعد، سایر تولیدکنندگان هم رویه‌ای مشابه در پیش گرفته و به سراغ پنل‌هایی با رزولوشن هرچه بیشتر رفته‌اند. درحالی که موبایل آیفون ۱۲ مینی ۴۷۶ نقطه بر اینچ دارد، موبایل‌هایی مانند سونی اکسپریا ۱ با تراکم پیسکلی حیرت انگیز ۶۴۳ نقطه بر اینچ از راه می‌رسند.

برای اینکه اپل قادر به متمایز کرد هرچه بیشتر خود از رقبا باشد، به سراغ عبارت «سوپر رتینا» رفت که اساسا همان نمایشگر OLED در موبایل‌های بعد از آیفون ۱۰ است. نمایشگرهای سوپر رتینا نرخ کنتراست و دقت رنگی بالا دارند. اما مشابه آن‌ها در موبایل‌های سری گلکسی اس سامسونگ و حتی برخی از نخستین موبایل‌های اندرویدی نوکیا هم مشاهده شده است.

با از راه رسیدن آیفون ۱۱ پرو، اپل بار دیگر به خلق عبارتی جدید پرداخت:‌ «سوپر رتینا XDR». این نمایشگر کماکان یک پنل OLED (تامین شده از سوی سامسونگ دیسپلی یا ال‌جی دیسپلی) بود، اما می‌توانستید منتظر کنتراست بسیار بالا ۲۰۰۰۰۰۰:۱ و همینطور سطح روشنایی ۱۲۰۰ نیتی باشید. چنین نمایشگری اساسا برای نمایشگر محتوا در فرمت HDR (یا دامنه داینامیک بالا) بهینه‌سازی شده است.

برای اینکه خریداران آیفون XR و آیفون ۱۱ –که همچنان به نمایشگرهای LCD مجهز بودند- احساس بهتری داشته باشند، اپل به توصیف نمایشگر موجود در این موبایل‌های هوشمند با عبارتی جدید تحت عنوان «Liquid Retina» پرداخت. این نمایشگر بعدا راهش را به برخی مدل‌های آیپد پرو و آیپد ایر باز کرد و اساسا به معنای نمایشگری بود که رنج و دقت رنگی بالا دارد، حداقل با معیارها و استانداردهای سختگیرانه شرکت اپل.

 ___________________________________________________________________________________________

نیت و سطوح روشنایی

نیت (Nit) واحد اندازه‌گیری میزان روشنایی و شدت نوری است که از نمایشگر ساطع می‌شود. در دنیای نمایشگرهای موبایل و مانتیورها، این رقم نشان‌دهنده آن است که پنل دقیقا چقدر روشن ظاهر می‌شود. هرچه واحد نیت بالاتر باشد، نمایشگر هم نوری شدیدتر از خود ساطع می‌کند.

 ___________________________________________________________________________________________

نرخ به‌روزرسانی: ۶۰ هرتز و ۹۰ هرتز و ۱۲۰ هرتز چه معنایی دارند؟

نرخ به‌روزرسانی ویژگی مهمی بود که در برخی موبایل‌های پرچمدار و میان‌رده سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ میلادی مورد توجه قرار گرفت و به محبوبیت رسید. ۱۲۰ هرتز و ۹۰ هرتز و دیگر ارقامی که با واحد هرتز شمارش می‌شوند، در واقع به نرخ به‌روزرسانی در پنل اشاره دارند، چه پنل LCD باشد و چه OLED. هرچه این رقم بالاتر باشد، فریم‌های بیشتری در هر ثانیه روی نمایشگر نقش می‌بندند.

نتیجه این اتفاق، نمایش انیمیشن‌های روان‌تر روی موبایل است، هم هنگام استفاده عادی و هم هنگام تجربه بازی‌ها. از سالیان دور، نرخ به روزرسانی ۶۰ هرتز اصلی‌ترین استاندارد موجود در نمایشگر موبایل‌های هوشمند بوده و تا همین امروز هم اکثر موبایل‌ها با نمایشگر ۶۰ هرتز روانه بازار می‌شوند.

Razer Phone نخستین موبایلی بود که طی سال ۲۰۱۷ همراه با این قابلیت از راه رسید. در آن زمان، بسیاری از منتقدین و مشتریان عقیده داشتند با قابلیتی صرفا فانتزی طرف هستیم که تفاوت معناداری در تجربه کاربری موبایل‌های هوشمند ایجاد نمی‌کند. اما در گذر زمان شاهد استفاده گسترده‌تر از نمایشگرهای مجهز به نرخ به‌روزرسانی بالاتر بوده‌ایم، حتی با اینکه نرخ به‌روزرسانی بالاتر مستقیما به کاهش عمر باتری موبایل‌های هوشمند منجر می‌شود. برای استفاده حداکثری از این قابلیت، تولیدکنندگان موبایل به سراغ نمایشگرهایی با نرخ به‌روزرسانی متغیر رفته‌اند و این نرخ بسته به محتوای در حال نمایش تغییر می‌کند. بنابراین در فیلم‌های سینمایی باید منتظر ۲۴ فریم بر ثانیه باشید و در فیلم‌هایی که توسط کاربران ضبط می‌شوند منتظر ۳۰ یا ۶۰ فریم بر ثانیه.

TFT و LTPS و LTPO و IGZO

برای اینکه سوپ عباراتی که تاکنون مرور کردیم را بیش از پیش هم بزنیم، به سراغ عبارات کمتر شنیده شده و کمتر شناخته شده‌تری هم می‌رویم که هر از چندگاهی در تبلیغات کمپانی‌های مختلف برای موبایل‌های هوشمند به آن‌ها اشاره می‌شود.

TFT یا Thin Film Transistor: نوعی از نمایشگرهای LCD که از یک لایه نیمه‌هادی بسیار باریک روی پنل اصلی بهره می‌برد. این لایه امکان کنترل فعالانه شدت رنگ در هر پیکسل را فراهم می‌آورد و ذهنیتی مشابه به ماتریکس فعال موجود در نمایشگرهای امولد در آن به کار رفته است. از TFT در پنل‌های TN و IPS و VA استفاده می‌شود.

LTPS یا Low Temperature PolySilicon: متغیری از پنل‌های TFT که معمولا رزولوشن بالاتر و مصرف کمتر برق را نسبت به نمایشگرهای TFT با خود به ارمغان می‌آورد. LTPS با محوریت تکنولوژی a-Si (یا Amorphous Siliscon) ساخته می‌شود.

IGZO یا Indium Gallium Zinc Oxide: یک ماده نیمه‌هادی که در فیلم‌های TFT استفاده می‌شود و امکان دستیابی به رزولوشن‌های بالاتر و مصرف انرژی کمتر را فراهم می‌آورد. این تکنولوژی تاکنون در انواع مختلفی از نمایشگرهای LCD (از قبیل TN و IPS و VA) و همینطور نمایشگرهای OLED دیده شده است.

LTPO یا Low Temperature Polycrystaline Oxide: تکنولوژی‌ای که توسط شرکت اپل توسعه یافته و از آن می‌توان هم در نمایشگرهای OLED و هم LCD استفاده کرد، چرا که اساسا به ادغام تکنیک‌های LTPS و IGZO پرداخته است. نتیجه نهایی؟ مصرف کمتری انرژی. اپل از این تکنولوژی درون اپل واچ ۴ و سامسونگ از آن در گلکسی اس ۲۱ اولترا استفاده کرده است.

 ___________________________________________________________________________________________

نمایشگرهای آینده: micro LED

در دنیای تلویزیون‌ها، برای مدتی نسبتا طولانی شاهد استفاده از تکنولوژی جدید mini LED بوده‌ایم که از چندین نقطه نورپردازی درون بک‌لایت برخوردار شده و همچنان از یک پنل LCD بهره می‌برد. اکنون نیز شایعاتی به گوش می‌رسد مبنی بر اینکه بزودی شاهد استفاده از تکنولوژی micro LED در موبایل‌های هوشمند و ساعت‌های هوشمند خواهیم بود. micro LED تفاوت‌هایی بنیادین با نمایشگرهای LCD یا LED دارد و با مشخصه‌هایی از راه می‌رسد که بیشتر به نمایشگرهای OLED شباهت دارند.

یک نمایشگر micro LED از یک دیود خود روشنگر به ازای هر پیکسل روی تصویر بهره می‌برد. معمولا به ازای هر نقطه یا پیکسل، شاهد استفاده از مجموعه‌ای از دیودها به رنگ‌های قرمز، سبز و آبی هستیم. از طرف دیگر، احتمال استفاده از موادی غیر ارگانیک مانند گالیوم نیتراید (GaN) هم وجود دارد.

با استفاده از تکنولوژی نور خود روشنگر، نمایشگرهای micro LED نیازمند بهره‌گیری از یک بک‌لایت جداگانه نیستند و هر پیکسل می‌تواند به صورت مجزا از دیگری «خاموش» شود. نتیجه کار واقعا تحسین‌برانگیز است: چشمان شما قادر به مشاهده سطوح کنتراستی مشابه به نمایشگرهای OLED خواهد بود، اما خبری از شکل‌گیری هاله‌های نوری روی تصویر یا سوختگی دیودهای ارگانیک نیست.

یکی دیگر از مزایایی که تکنولوژی micro LED با خود به همراه می‌آورد، پتانسیل نمایش دادن تصاویر با سطوحی بالاتر از روشنایی است، بدون اینکه مصرف انرژی چندان افزایش یابد. بنابراین شاهد ترکیب شدن اصلی‌ترین نقاط قوت پنل‌های OLED و LCD با یکدیگر هستیم.

در سمت دیگر ماجرا، استفاده از چندین دیود به ازای هر پیکسل، چالش‌هایی از نظر مینیاتوری کردن قطعات به وجود می‌آورد. به عنوان مثال برای دستیابی به رزولوشن Full HD نیازمند بیش از دو میلیون پیکسل (۱۹۲۰ ضربدر ۱۰۸۰ نقطه) هستیم و در این صورت باید از بیش از ۶ میلیون LED در مقیاس میکروسکوپی استفاده کنید که در ساختار سنتی RGB (یعنی قرمز و سبز و آبی) کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند.

دقیقا به همین خاطر بوده که این تکنولوژی تا به امروز به شکلی محدود مورد استفاده قرار گرفته و شاهد فراگیری آن میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان نبوده‌ایم. معمولا شاهد این تکنولوژی در نمایشگرهای بزرگی هستیم که ابعادی بین ۷۵ الی ۱۵۰ اینچ دارند و رزولوشن 4K را به نمایش در می‌آورند.

یک مسئله دیگر که باید به آن پرداخت، قیمت‌گذاری بالای نمایشگرهای micro LED است. یک نمایشگر micro LED با ابعادی معادل ۱۱۰ اینچ، تقریبا ۱۵۰ هزار دلار هزینه روی دست مشتریان می‌گذارد که پرداخت آن در توان هرکسی نیست. البته که مثل هر تکنولوژی دیگری، هزینه‌ها به مرور زمان کاهش خواهند یافت و شاهد استفاده گسترده‌تر از چنین نمایشگرهایی در دیوایس‌های هوشمند و تلویزیون‌ها خواهیم بود.

 ___________________________________________________________________________________________

کدام یک بهتر است: LCD/LED یا AMOLED؟

هرکدام از این تکنولوژی‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند، اما طی سال‌های اخیر نمایشگرهای OLED به گزینه برتر در بازار تبدیل شده‌اند، خصوصا از زمانی که به صورت مداوم شاهد تعبیه آن‌ها در موبایل‌های هوشمند پرچمدار بازار بودیم. بعد از عرضه موبایل آیفون ۱۰ اپل، محبوبیت این دست از پنل‌ها حتی از قبل هم بیشتر شد و اساسا پنل‌های OLED حالا جایگاه خود را در بازار محصولات پریمیوم تثبیت کرده‌اند.

همانطور که پیشتر گفتیم، نمایشگرهای OLED/AMOLED از مزیت سطح کنتراست متغیر بهره می‌برند و در واقع می‌توان به کنترل میزان روشنایی برای هر پیکسل پرداخت. یک نتیجه دیگر این سطح کنتراست، بازتولید واقع‌گرایانه‌تر رنگ مشکی و همینطور مصرف کمتر انرژی (هنگامی که نمایشگر تصویری تیره را به نمایش در می‌آورد) است. تمام این‌ها باعث شدند که حالت تاریک هم روی موبایل‌های هوشمند به محبوبیت برسد.

در طرف منفی ماجرا، نمایشگرهای OLED هزینه‌های بیشتری در روند تولید به وجود می‌آورند و تولیدکنندگان کمتری هم حاضر به تامین پنل‌های OLED شده‌اند. اساسا در این بازار تنها شرکت‌های سامسونگ دیسپلی و ال‌جی دیسپلی را شاهد هستیم و شرکت چینی BOE و چند شرکت چینی دیگر هم به تولید مقادیری اندک از این پنل‌ها می‌پردازند و سهم ناچیزی از بازار دارند.

افزون بر این‌ها، دیودهای ارگانیکی که در نمایشگرهای OLED استفاده می‌شوند، در گذر زمان توانایی‌های خود را از دست می‌دهند. این اتفاق به صورت خاص زمانی رخ می‌دهد که تصویری ثابت و یکسان برای مدتی طولانی روی صفحه به نمایش درآید. این مشکلی است که تحت عنوان «سوختگی پیکسل» از آن یاد می‌شود و معمولا زمانی بروز می‌یابد که نمایشگر برای مدت زمانی طولانی، با بیشترین روشنایی ممکن کار کند. اگرچه این خطری کاملا جدی است، اما این‌طور نیست که تمام کاربران را تحت تاثیر قرار دهد.

در دنیای نمایشگرهای LCD، اصلی‌ترین مزیت را می‌توان در هزینه‌های تولید جستجو کرد و در حال حاضر انبوهی تولیدکنندکننده LCD در بازار داریم که هزینه‌های تولید را پایین آورده و قیمت‌گذاری‌های رقابتی را با سطوح تولید بالا ارائه می‌کنند. برخی برندها هم با استفاده از برخی قابلیت‌های خاص این پنل‌ها –مانند نرخ به‌روزرسانی بالاتر- بی‌خیال استفاده از پنل‌هایی نظیر OLED شده‌اند. این همان کاری است که شرکت شیائومی با موبایل Xiaomi Mi 10T به انجام رسانده است.

ضمنا باید در خاطر داشت که مثل هر قطعه دیگری، نمایشگرهای AMOLED و LCD با سطوح مختلفی از کیفیت و قابلیت از راه می‌رسند و با ترکیب‌ها و متغیرهای گوناگون می‌توان به قیمت‌گذاری‌های خاص دست پیدا کند.