۱۰ موبایل و تبلت تاثیرگذار و مهم در تاریخ اندروید

اکنون که این مقاله نوشته می‌شود، سیستم عامل اندروید برای مدت زمانی طولانی در دسترس بوده است (در واقع اندروید گوگل امسال ۱۲ ساله شد) و حتی موبایل‌های اندرویدی هم برای بیش از یک دهه در بازار یافت شده‌اند. و در حالی که سخت‌افزاری مانند HTC Hero از نظر آغاز کار برای این پلتفرم مهم است یا نخستین Moto DROID توانست بازار را به آتش بکشد، به نظرمان برخی موبایل‌ها (یا حتی برخی تبلت‌ها) کمتر از آنچه که لیاقتش را داشته‌اند به یاد مانده‌اند. این دیوایس‌ها توانستند تاثیری بزرگ بر اکوسیستم موبایل‌های اندرویدی بگذارند.

آخرین باری که به گلکسی اس ۲ یا موبایل HTC One M7 فکر کردید کی بوده است؟ این‌ها موبایل‌هایی صرفا خوب نبودند، بلکه موبایل‌هایی بودند که لحظه‌ای بازی‌عوض‌کن در تاریخ اندروید به حساب می‌آمدند، هرکدام هم این کار را به شکل منحصر به فرد خود انجام دادند. در این مقاله مروری می‌کنیم بر ۱۰ موبایل تاثیرگذار در تاریخ اندروید که شاید آنقدرها در یاد نمانده باشند.

سامسونگ گلکسی اس ۲ – ۲۰۱۱

موبایل Moto DROID شرکت موتورولا باعث شد که اندروید را به عنوان رقیبی جدی برای موبایل‌های آیفون با سیستم عامل iOS در نظر بگیریم. اما گلکسی اس ۲ سامسونگ بود که اندروید را به محبوبیت گسترده رساند. ترکیب سخت‌افزار معرکه، نرم‌افزار خوب و بازاریابی جهانی سامسونگ باعث شد که برند گلکسی به شهرتی باورنکردنی در سراسر کره خاکی برسد. در این مسیر، سیستم عامل اندروید گوگل هم حسابی مورد توجه قرار گرفت.

گلکسی اس ۲ از پردازنده اگزینوس ۴۲۱۰ بهره می‌برد، یک گیگابایت حافظه رم داشت و می‌توانستید به ذخیره‌سازی ۱۶ گیگابایت داده در آن بپردازید. این دستگاه به صورت پیش‌فرض همراه با اندروید ۲.۳ جینجر برد عرضه شد و بعدا به‌روزرسانی اندروید ۴.۱ جلی‌بین را نیز دریافت کرد. این موبایل ویژگی‌هایی بسیار خرق عادت برای زمان خود داشت و برای مثال از خروجی تصویر HDMI پشتیبانی می‌کرد.

گلکسی اس ۲ به خاطر عملکرد کلی‌اش، کیفیت دوربین و جزییات سخت‌افزاری مورد اقبال عمومی قرار گرفت و منتقدین هم تمجیدنش کردند. این دستگاه فروشی واقعا عالی در سراسر جهان داشت و طی ۵ ماه نخست، ۱۰ میلیون واحد از آن روانه بازار شد. اگرچه نخستین موبایل خانواده گلکسی اس نیز به نوبه خود موفق بود، اما اس ۲ باعث شد سامسونگ جایگاهی تثبیت شده در بازار موبایل‌های اندرویدی بیابد.

اچ‌تی‌سی تاندربولت – ۲۰۱۱

صرف اینکه یک دستگاه دست به ابتکار عمل تکنولوژیک زده باعث نمی‌شود که دیوایسی واقعا خوب باشد. در دنیای اندروید، مصداق چنین دستگاهی، موبایل ThunderBolt شرکت تایوانی اچ‌تی‌سی است که در سال ۲۰۱۱ میلادی روانه بازار شد. تاندربولت نخستین موبایل اپراتور مخابراتی ورایزن بود که از شبکه‌های LTE پشتیبانی می‌کرد، اما این دستگاه بیشتر شهرتش را مدیون عمر باتری کاملا افتضاحش است.

تاندربولت همراه با ۷۶۸ مگابایت حافظه رم، ۸ گیگابایت حافظه داخلی (همراه با یک کارت مایکرو اس‌دی ۳۲ گیگابایتی که به صورت پیش‌فرض درونش تعبیه شده بود)، نمایشگر ۴.۳ اینچی از نوع SLCD و باتری ۱۴۰۰ میلی‌آمپر ساعتی از راه رسید. منتقدین عقیده داشتند که تعداد اپلیکیشن‌هایی که به صورت پیش‌فرض روی دستگاه نصب شده بود  بیش از حد زیاد است و از دیگر انتقادات وارده به آن نیز، عمر باتری بود. خبرگزاری CNET در نقد خود نوشت: «هنگام استفاده از شبکه 4G، بعد از ۳ یا ۴ ساعت برای یافتن پریز برق تقلا می کردیم». وب‌سایت انگجت هم به کاربران پیشنهاد داد که بعد از خرید تاندربولت، همواره یک پاور بانک همراه‌تان داشته باشید تا بتوانید با آرامش بیشتری به استفاده از دستگاه ادامه دهید.

تاندربولت به خاطر برداشتن نخستین گام به سمت شبکه‌های مخابراتی LTE، دستگاهی مهم در تاریخچه اندروید به حساب می‌آید، اما فارغ از این موضوع، در بهترین حالت موبایلی بسیار متوسط بود.

موتورولا Xoom– ۲۰۱۱

موتورولا Xoom نخستین (و احتمالا آخرین) تلاش گوگل در راستای رقابت کاملا جدی با آیپدهای کمپانی اپل بود. این دستگاه به صورت پیش‌فرض همراه با اندروید ۳.۰ هانی‌کامب عرضه شد و حتی یک تبلیغ تلویزیونی مشهور داشت که تبلیغ ۱۹۸۴ شرکت اپل برای کامپیوترهای مکینتاش را به سخره می‌گرفت.

Xoom همراه با قابلیت‌هایی از راه می‌رسید که آیپد از آن‌ها بی‌بهره بود. برای مثال می‌توان به یک مرورگر وب شبیه به دسکتاپ (در زمانی که کروم هنوز روی اندروید در دسترس نبود) و یک پورت HDMI در ابعاد کامل اشاره کرد. با این همه، برچسب قیمت ۸۰۰ دلاری دستگاه به مراتب بالاتر از مدل پایه آیپد با قیمت ۴۹۹ دلار بود، در هنگام عرضه از ادوبی فلش پشتیبانی نمی‌شد و نرم‌افزار دستگاه هم به هیچ‌وجه بهینه به حساب نمی‌آمد. البته باید اعتراف کرد که تمام اپلیکیشن‌های خود گوگل روی این تبلت از رابط کاربری مخصوص تبلت بهره‌مند شده بودند و این چیزی است که حتی در تبلت‌های سال ۲۰۱۹ نیز یافت نمی‌شود.

متاسفانه موتورولا Xoom به موفقیت خود برای مدتی طولانی ادامه نداد. با گذشت چند ماه از عرضه، آمار فروش به شکل چشمگیری کاهش یافت و مدل جدید Xoom 2 هم حتی عملکردی ضعیف‌تر از مدل قبلی داشت.

Xoom یکی از مهم‌ترین دیوایس‌های اندرویدی است که تا به امروز ساخته شده، نه به خاطر اینکه دستگاهی موفق بود، بلکه به این خاطر که تنها تلاش گوگل برای مقابله با محبوبیت رو به رشد آیپد به حساب می‌آمد. اگرچه تبلت نکسوس ۷ بعدا توانست موفقیتی بیشتر کسب کند، اما آن هم دیوایسی اقتصادی بود که بازاری متفاوت نسبت به آیپد را هدف قرار داده بود. در واقع نکسوس ۷ بیشتر شبیه به تبلت‌های آمازون فایر امروزی بود.

ورژن‌های بعدی اندروید به مرور از خیر قابلیت‌های مخصوص به تبلت‌ها گذشتند و اندروید ۴.۲ جلی‌بین هم با حذف نوار ناوبری مخصوص تبلت‌ها، میخ آخر را بر تابوت تبلت‌های اندرویدی زد.

کیندل فایر – ۲۰۱۱

حالا که داریم در مورد تبلت‌ها صحبت می‌کنیم، باید به کیندل فایر هم اشاره کنیم که یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای بازار دیوایس‌های اندرویدی طی ۱۰ سال اخیر را رقم زد. نخستین تبلت شرکت آمازون در سال ۲۰۱۱ عرضه شد و با قیمت بسیار ارزان ۱۹۹ (آن هم درحالی که آیپد ۵۰۰ دلار قیمت داشت)، به فروشی بسیار چشمگیر دست یافت.

نخستین کیندل فایر درست مانند تبلت‌های فایر امروزی دستگاهی آنقدرها قدرتمند نبود. این تبلت به پردازنده دو هسته‌ای TI OMAP، حافظه رم ۵۱۲ مگابایتی، نمایشگر ال‌سی‌دی با رزولوشن 1024x600 و حافظه داخلی ۸ گیگابایتی مجهز بود و بدون درگاه کارت‌های حافظه از راه می‌رسید. اما عمر باتری حدودا ۸ ساعته و طراحی سبک‌وزن باعث می‌شد که یک جایگزین قبول برای آیپد به حساب آمده و شدیدا برای مطالعه کتاب یا استریم ویدیو مناسب باشد.

باز هم درست مانند تبلت‌های فایر امروزی، کیندل فایر همراه با ورژنی شدیدا دستکاری شده از اندروید به بازار آمد و خبری از Android Market نیز درون آن نبود. اپ استور آمازون در آن زمان هنوز در برهه طفولیت بود اما در عین حال انبوهی از اپلیکیشن‌ها و بازی‌ها را در خود جای می‌داد که برای گستره وسیعی از مردم مناسب تلقی می‌شدند.

آمازون هیچوقت آمار فروش نخستین تبلت کیندل را اعلام نکرد و صرفا در سال ۲۰۱۱ گفت که پرفروش‌ترین دستگاه در فروشگاه آمازون بوده و مردم بیشتر از هر دیوایس دیگری آن را به یکدیگر هدیه داده‌اند. اما تحلیلگران تخمین می‌زنند که آمار فروش دستگاه تا سال ۲۰۱۳ به ۷ میلیون واحد رسیده باشد.

کیندل فایر از چند نظر دستگاهی شدیدا مهم به حساب می‌آید. نخست اینکه دستگاه آغازگر خانواده تبلت‌های فایر بود که تا همین امروز شدیدا موفق باقی مانده‌اند. از سوی دیگر، این دستگاه به اندروید کمک کرد تا به سیستم عامل پیش‌فرض برای تمام تبلت‌های اقتصادی تبدیل شود. و در نهایت، این تبلت توانست جایگاه اپ‌استور آمازون را تثبیت کند که تا همین امروز، تنها رقیب واقعی گوگل پلی استور در سراسر جهان به حساب می‌آید.

سامسونگ گلکسی نکسوس – ۲۰۱۱

اندروید ۴.۰ آیس‌کریم یک به‌روزرسانی تاریخی به حساب می‌آمد و احتمالا نخستین ورژن از این سیستم عامل بود که واقعا با iOS رقابت می‌کرد. زبان طراحی جدید که Holo نام داشت باعث شد اندروید حس و حال به مراتب بهتر از جینجربرد داشته باشد. بهبودهای زیادی هم در گوشه و کنارها به وجود آمده بود. مثلا شاهد پشتیبانی از NFC، باز کردن قفل دستگاه با چهره و وویس‌میل‌های بصری بودیم. از آن‌جایی که این سیستم عامل واقعا قابل توجه بود، کاملا منطقی است که نخستین موبایل مجهز به آن (یعنی سامسونگ گلکسی نکسوس) نیز از اهمیت فراوانی برخوردار باشد.

این دومین باری بود که سامسونگ داشت به تولید یک موبایل هوشمند برای گوگل می‌پرداخت. گلکسی نکسوس از پردازنده TI OMAP 4460، یک گیگابایت حافظه رم، ۳۲ گیگابایت حافظه داخلی (بدون درگاه کارت حافظه) و نمایشگر ۴.۶۵ اینچی از نوع امولد بهره می‌بردد. یک دوربین ۵ مگاپیکسلی در پشت دستگاه یافت می‌شد و یک سنسور ۱.۳ مگاپیکسلی هم در جلوی آن تعبیه شده بود.

این موبایل توانست نظر اکثر منتقدان را به خود جلب کند. اما دوران شکوه دستگاه خیلی زود به سر آمد. گلکسی نکسوس از حافظه فلش بی‌کیفیت و نبود TRIM رنج می‌برد و همین باعث شد که کاربران بعد از گذشت تنها چند ماه، با دستگاهی بسیار کند و آزاردهنده روبه‌رو باشند. بعد از اینکه مدل‌های بعدی خانواده نکسوس از راه رسیدند، مشخص شد که این مشکل محدود به ساخته سامسونگ نبوده و عملا اکثر موبایل‌های نکسوس گوگل با گذشت مدت زمانی مشخص، بلا استفاده می‌شوند.

سامسونگ گلکسی نوت – ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲

برای چند سال متمادی، نمایشگر موبایل‌های هوشمند به زحمت از مرز ۴ اینچ عبور می‌کرد. همین باعث شده بود که موبایل‌ها شدیدا حمل‌پذیر باشند. اما در عین حال، همینطور که قابلیت‌های بیشتری درون اپلیکیشن‌ها تعبیه می‌شد، نیاز به نمایشگرهای بزرگ‌تر هم کاملا مشهود بود.

سامسونگ نخستین شرکتی بود که این نیاز را برآورده ساخت و نخستین موبایل گلکسی نوت همراه با نمایشگری بزرگ‌تر از استانداردهای آن روزها عرضه شد. این موبایل اواخر سال ۲۰۱۱ به بازار اروپا و دیگر نفاط جهان آمد، اما تا پیش از فوریه ۲۰۱۲ روانه بازار آمریکا نشد. موبایل مورد اشاره یک نمایشگر امولد ۵.۳ اینچی با رزولوشن 800x1200 داشت که گرچه با معیارهای امروزی آنقدرها بزرگ نیست، اما در زمان خود غول‌آسا بود.

تقریبا تمام اجزای گلکسی نوت مورد تمجید قرار گرفت. وقتی به ابعاد بزرگ نمایشگر عادت می‌کردید، کیفیت و وضوح تصویر هوش از سرتان می‌برد، عمر باتری بی‌نظیر بود و از شبکه مخابراتی 4G LTE نیز پشتیبانی می‌شد. تنها نقطه ضعف دستگاه، نرم‌افراش بود. این موبایل بعد از اینکه آیس‌کریم ساندویچ عرضه شده بود، همراه با اندروید جینجربرد از راه رسید و بنابراین بسیاری از اپلیکیشن‌ها از مزیت‌های نمایشگر بزرگ‌تر استفاده نمی‌کردند.

در کمتر از دو ماه و پیش از اینکه دستگاه حتی وارد بازار ایالات متحده شود، گلکسی نوت توانسته بود بیشتر از ۱ میلیون واحد بفروشد و اثبات کند که بازار عطش دیوایس‌هایی با نمایشگر بزرگ‌تر را دارد. همین باعث شد که سایر تولیدکنندگان هم شروع به ساخت موبایل‌های رقیب با چنین نمایشگرهایی کنند و اپل هم بالاخره در سال ۲۰۱۴ و با عرضه آیفون ۶، به جمع همین تولیدکنندگان پیوست.

اچ‌تی‌سی One M7– ۲۰۱۳

اچ‌تی‌سی نخستین شرکتی بود که یک موبایل هوشمند اندرویدی ساخت و تا همین امروز به تولید موبایل‌های مجهز به سیستم عامل گوگل ادامه داده است – هرچند که مشکلاتش در چند سال اخیر باعث شد تولیدی محدود داشته باشد. از میان تمام موبایل‌های اندرویدی این شرکت تایوانی، احتمالا هیچ‌کدام بیشتر از One M7 روی صنعت موبایل‌های هوشمند تاثیر نگذاشته باشد.

در جهانی که به تصرف موبایل‌های پلاستیکی و شیشه‌ای درآمده بود، One M7 به خاطر طراحی آلومینیوم زیبایش منحصر به فرد ظاهر شد. از طرف دیگر، نمایشگر ۴.۷ اینچی دستگاه که رزولوشن 1080p را به نمایش در می‌آورد نیز مورد تمجید قرار گرفت. منتقدین عقیده داشتند که هیچ موبایلی نمی‌توانید در بازار بیابید که نمایشگرش تا این حد زیبا و شفاف باشد.

One M7 از اسپیکر دوگانه با برندینگ Beats بهره می‌برد، یک دوربین اصلی معرکه داشت و ورژنی بازنگری شده از پوسته Sense شرکت اچ‌تی‌سی را به اجرا در می‌آورد. این دستگاهی همه‌فن حریف بود که نشان می‌دهد واحد اسمارت‌فون‌های اچ‌تی‌سی در دوران اوج خود چقدر خلاق ظاهر می‌شد. مهم‌تر از همه این بود که اچ‌تی‌سی توانست سایر تولیدکنندگان را به ساخت موبایل‌هایی با بدنه تمام آلومینیوم ترغیب کند.

موتورولا موتو جی – ۲۰۱۳

برای مدت زمانی بسیار بسیار طولانی، تمام موبایل‌های اقتصادی اندرویدی دیوایس‌هایی واقعا افتضاح بودند، کیفیت ساخت پایین داشتند و همراه با نرم‌افزار قدیمی از راه می‌رسیدند. اگرچه همین امروز هم موبایل‌های ارزان‌قیمتی با ویژگی‌های مشابه داریم، اما اولین موبایل موتو جی موتورولا به این شهرت یافت که نخستین موبایل اقتصادی غیر افتضاح تاریخ بود.

موتورولا این موبایل را اواخر سال ۲۰۱۳ میلادی عرضه کرد و قیمت‌گذاری نیز معادل ۱۷۹ دلار (یا ۱۹۹ دلار برای مدل ۱۶ گیگابایتی) بود. این دستگاه عمدتا از جنس پلاستیک ساخته شده بود، اما پردازنده اسنپدراگون ۴۰۰ موجود در آن همراه با اندروید نسبتا خالص باعث می‌شد که تجربه کاربری بسیار خوبی از دستگاه حاصل شود.

چند ماه بعد از عرضه این موبایل هوشمند، یک ورژن جدید از آن به نام Google Play Edition عرضه شد که باز هم همان قیمت‌گذاری ۱۷۹ یا ۱۹۹ دلاری را داشت. اواسط سال ۲۰۱۴ هم شاهد یک ورژن اندک دستکاری شده از دستگاه بودیم که این بار با شبکه‌های مخابراتی 4G LTE نیز سازگاری داشت. نسل دوم موبایل‌های موتو جی در سپتامبر همان سال به بازار آمد و موتورولا تا همین امروز به تولید موبایل‌های جدید در این خانواده ادامه می‌دهد.

وان‌پلاس وان – ۲۰۱۴

محال است که یک لیست از مهم‌ترین موبایل‌های اندرویدی تاریخ تهیه کنیم و موبایل وان‌پلاس وان جایی در آن نداشته باشد. در دورانی که تنها «پرچمدار اقتصادی» جهان نکسوس ۵ گوگل بود، وان‌پلاس وان توانست با برچسب قیمت ۲۹۹ دلاری‌اش، به سرتیتر تمام خبرگزاری‌ها راه پیدا کند. این دستگاه از طراحی پلاستیک پلی‌کربنات بهره‌مند شده بود و همراه با نمایشگر ۵.۵ اینچی با رزولوشن 1080p از راه می‌رسید. اما مهم‌ترین ویژگی‌ دستگاه این بود که از پردازنده اسنپدراگون ۸۰۱ بهره می‌برد و ۳ گیگابایت حافظه رم داشت.

این نخستین دستگاه جهان نیز بود که به صورت پیش‌فرض همراه با سیستم عامل سیانوژن عرضه می‌شد. اگرچه این موضوع یکی از اصلی‌ترین دلایل محبوبیت دستگاه به حساب می‌آمد، اما سازندگان سیانوژن و وان‌پلاس با یکدیگر به مشکل خوردند و در نهایت یک سال بعد از عرضه وان‌پلاس وان به همکاری خود خاتمه دادند. وان‌پلاس نیز در پاسخ به این اتفاق رام OxygenOS مخصوص به خود را توسعه داد که تا همین امروز به عنوان نرم‌افزار پیش‌فرض موبایل‌های کمپانی انتخاب می‌شود.

وان‌پلاس وان تاثیرگذاری آنقدرها گسترده‌ای بر صنعت موبایل‌های هوشمند نداشت، اما به کمپانی سازنده خود کمک کرد که به یکی از محبوب‌ترین تولیدکنندگان موبایل‌های هوشمند در میان طرفداران اندروید تبدیل شود. بعد از اینکه گوگل روند تولید موبایل‌های خانواده نکسوس را در سال ۲۰۱۶ متوقف کرد، وان‌پلاس تبدیل به تنها تولیدکننده «پرچمداران اقتصادی» شد. ناگفته نماند که وان‌پلاس تا همین امروز موبایل‌هایی معرکه با قیمت‌گذاری بسیار مقرون به صرفه می‌سازد.

سامسونگ گلکسی فولد – ۲۰۱۹

گلکسی فولد سامسونگ هنوز جایگاهی آنقدرها تثبیت شده در تاریخ اندروید برای خود دست و پا نکرده است، زیرا مدت زیادی از عرضه‌اش نمی‌گذرد. اما همچنان لیاقت یک جایگاه در این لیست را دارد، به این خاطر که نخستین موبایل هوشمند تاشوی جهان بود که برای عموم مردم ساخته شد.

سامسونگ در ماه فوریه ۲۰۱۸ از گلکسی فولد رونمایی کرد و اصلی‌ترین جاذبه دستگاه، نمایشگر اولد بزرگ و ۷.۳ اینچی بود که هنگام باز کردن لولاهای دستگاه حسابی به چشم می‌آید. البته نخستین موج از واحدهای عرضه شده به بازار به مشکل خوردند. بنابراین سامسونگ عرضه دستگاه را چند ماهی بع تعویق انداخت و تمام پیش‌فرش‌ها نیز کنسل شدند تا تغییرات لازم در روند تولید دستگاه به وجود آید.

بالاخره در ماه سپتامبر ۲۰۱۹ بود که دستگاه مجددا به بازار آمد. گلکسی فولد کماکان شکننده‌تر از اکثر دیوایس‌هایی است که در بازار می‌یابید، اما حداقل دیگر مثل قبل بعد از تنها چند روز استفاده دچار خرابی نمی‌شود.

علی‌رغم مشکلات تولید و کیفیت ساخت سوال‌برانگیز، گلکسی فولد لیاقت حضور در این لیست را دارد. نه صرفا به این خاطر که نخستین موبایل تاشوی اندرویدی جهان بود، بلکه نخستین موبایل تاشوی جهان بود. این فرم فاکتوری است که بدون تردید در سال‌های آتی بیشتر مورد استفاده قرار خواهد گرفت. در واقع شرکت‌هایی مانند موتورولا، تی‌سی‌ال، شیائومی و اوپو، همگی شروع به ساخت موبایل‌هایی مشابه کرده‌اند.